ဒီအပတ်မှာတော့ အားလုံးအတွက်စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းပြီး ဗဟုသုတလည်းရရှိစေနိုင်တဲ့ ကမ္ဘာ့ရွှေစျေးများတစ်နိုင်ငံနဲ့ တစ်နိုင်ငံမတူညီရခြင်းရဲ့ အဓိကအကြောင်းအရင်းများကို ရွှေချစ်သူမိဘပြည်သူများအတွက်မျှဝေပေးချင်ပါတယ်။
ရွှေစျေးအတက်အကျ
၁၉၃၁ ခုနှစ်အထိ ရွှေစျေးနှုန်းသည် ကျွန်ုပ်တို့၏ငွေကြေးတန်ဖိုးအဖြစ် တစ်ပြေးညီသတ်မှတ်ခဲ့ကြသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ သင်၏ စက္ကူငွေကြေးကို ဘဏ်တစ်ခုသို့ အချိန်မရွေး လဲလှယ်နိုင်ပြီး ၎င်း၏တန်ဖိုးကို ရွှေနှင့် လဲလှယ်နိုင်သည်။ ၁၉၃၀ ခုနှစ် ‘Great Depression’ အတွင်းမှာ လူတွေက သူတို့ရဲ့ စက္ကူငွေတွေကို ရွှေနဲ့ ဖလှယ်ကြတယ်။ မကြာမီတွင် ဗြိတိန်နိုင်ငံသည် ၎င်း၏ရွှေအရန်ငွေများ ဆုံးရှုံးရမည့် အန္တရာယ်နှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပြီး နောက်ဆုံးတွင် ‘ရွှေစံနှုန်း’ ကို ၁၉၃၁ ခုနှစ်တွင် စွန့်လွှတ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ်အထိ မည်သည့်နိုင်ငံမှ ရွှေစံနှုန်းကို ၎င်း၏ငွေကြေးစနစ်၏ အခြေခံအဖြစ် အသုံးမပြုသောကြောင့် များစွာသော ရွှေအရန်ငွေများကို အများအပြား ပိုင်ဆိုင်ထားခဲ့ကြသည်။
ဒါဆို ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးကို ဘယ်လိုသတ်မှတ်လဲ။
တရားဝင်စျေးနှုန်းကို တစ်ရက်လျှင် နှစ်ကြိမ်သတ်မှတ်သည်- နံနက် ၁၀:၃၀ နှင့် ညနေ ၃ နာရီတွင် ခရစ်စမတ်အကြိုနှင့် နှစ်သစ်ကူးအကြိုနေ့တွေမှလွဲ၍ နေ့တိုင်းတွင်ထုတ်ပြန်သည်။၎င်းကို Gold Fixing ဟုခေါ်ပြီး London Bullion Market Association (LBMA) မှ ဆုံးဖြတ်သည်။ တရားဝင် Gold Fixing ကို London Bullion Market မှ အဖွဲဝင်များအကြား စာချုပ်များကို ဆုံးဖြတ်ရာတွင် အသုံးပြုသော်လည်း၊ ၎င်းအား ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း ရွှေစျေးသတ်မှတ်ရာတွင် အသုံးပြုသည့် စံသတ်မှတ်ချက်အဖြစ် တရားဝင် အသိအမှတ်မပြုပါ။ LBMA သည် ထိုနေ့အတွက် ရွှေစျေးနှုန်းကို ဆုံးဖြတ်ရာတွင်သာ အသုံးပြုသည်။
ထောက်ပံ့ရေးနှင့် ဝယ်လိုအား
ကမ္ဘာပေါ်တွင် ရွှေပမာဏ အကန့်အသတ်သာရှိသည်။ ထို့ကြောင့် ရွှေရောင်းလိုအား သို့မဟုတ် ဝယ်လိုအား သို့ တိုးခြင်း၊ လျော့ခြင်း သို့မဟုတ် ရုတ်တရက် ပြောင်းလဲမှုသည် ၎င်း၏စျေးနှုန်းအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိသည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ Bullion ၏အကြီးဆုံးဝယ်ယူမှုသည် တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယလက်ဝတ်ရတနာဈေးကွက်များတွင်ဖြစ်သည်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် မင်္ဂလာဆောင်ရာသီသည် အစဉ်အလာအားဖြင့် အောက်တိုဘာလတွင်ဖြစ်ပြီး ရွှေဝယ်လိုအား အများဆုံးဖြစ်သည့် တစ်နှစ်တာကာလဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ဤနိုင်ငံများတွင် လူများသည် သုံးစွဲရန် တစ်ခါသုံး ၀င်ငွေမရှိပါက၊ ၎င်းသည် ၎င်းတို့ဝယ်ယူသည့် ပမာဏနှင့် ရွှေစျေးနှုန်းအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိမည်ဖြစ်သည်။ ရွှေစျေးအပေါ် ဝယ်လိုအား၏အကျိုးသက်ရောက်မှု၏နောက်ထပ်ဥပမာတစ်ခုမှာ တရုတ်နိုင်ငံသားများကို 1949 ခုနှစ်နောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ်ရွှေချောင်းများဝယ်ယူခွင့် ကို 2002 ခုနှစ်၌ပေးအပ်ခဲ့သည်။ ယင်းကြောင့်ရွှေဝယ်လိုအားကြီးမားလာခဲ့ပြီး ထိုနောက်ရွှေစျေးကိုထိခိုက်ခဲ့သည်။
စီးပွားရေးနှင့် နိုင်ငံရေးအခြေအနေများ
ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးသည် ရွှေဈေးကွက်တွင်ရှိသော ယုံကြည်မှုပမာဏအတွက် ကြီးမားသောအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ပါသည်။ စီးပွားရေးအခြေအနေ အားနည်းနေချိန်တွင် ရွှေသည် ပင်ကိုယ်တန်ဖိုးရှိသည်ဟု ယူဆကာ ၎င်း၏ဝယ်လိုအားကို တွန်းအားပေးကာ ယင်းကြောင့် ၎င်း၏စျေးနှုန်းကို ထိန်းထားနိုင်သည်။ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကာလတွင် ရွှေစျေးသည် ကျဆင်းနေသကဲ့သို့၊ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုသည် ပေါင် (pound)အား အားကောင်းလာကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ၏ ယုံကြည်မှု ပြန်လည်ရရှိလာသောကြောင့် ရွှေစျေးနှုန်းကျဆင်းသွားတတ်သည်။ ဒါဟာ နိုင်ငံရေးအခြေအနေနဲ့ အတူတူပင်ဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာ့ဖြစ်ရပ်များသည် ရွှေကဲ့သို့သော ကုန်ပစ္စည်းများ၏ ဈေးနှုန်းအပေါ် သိသာထင်ရှားသော လွှမ်းမိုးမှု အမြဲရှိနေမည်ဖြစ်သည်။
ဗဟိုဘဏ်က ဝယ်ရောင်း
ရွှေဈေးကွက်ရှိ ဝယ်သူကြီးများသည် ဗဟိုဘဏ်များဖြစ်လေ့ရှိပြီး ၎င်းတို့ဝယ်ရောင်းသည့်ပမာဏသည်လည်း ဈေးနှုန်းအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိတတ်သည်။ ကမ္ဘာ့ရွှေကောင်စီ၏ အဆိုအရ လက်ရှိကမ္ဘာ့ရွှေသိုက်၏ 60% ကို အမေရိကန်၊ ဂျာမနီ၊ ပြင်သစ်၊ ဆွစ်ဇာလန်နှင့် အီတလီ အစိုးရများက ချုပ်ကိုင်ထားသည်။ ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော လက်ရှိရွှေသိုလှောင်မှုများကို ရောင်းထုတ်ပါက ၎င်း၏စျေးနှုန်းကျဆင်းမှုဖိအားကြောင့် ရွှေဈေးကွက်ကိုလွှမ်းမိုးပြီး ဈေးနှုန်းများကျဆင်းစေနိုင်သည်။
ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှင့် အတိုးနှုန်းများ
သမိုင်းကြောင်းအရ အတိုးနှုန်းကျလာသောအခါ ရွှေဈေးတက်လာသည်။ ဒါက ကုန်ပစ္စည်းအများစုအတွက် မှန်ပါတယ်။ စက္ကူပိုက်ဆံသည် ရွှေကို ပိုမိုခိုင်မာသော ဝယ်ယူမှုစွမ်းအားဖြင့် ကျန်ရစ်စေခဲ့ပြီး တန်ဖိုးဆုံးရှုံးနိုင်သည်ဟူသော သီအိုရီကို အခြေခံထားသည်။
အထက်တွင်ဖော်ပြခဲ့သည့် အခြေခံအချက်များကိုမူတည်၍ ကမ္ဘာ့ရွှေစျေးကွက်တွင်ရှိသည့် ရွှေစျေးသတ်မှတ်ချက်များအလိုက် တစ်နိုင်ငံနှင့်တစ်နိုင်ငံ စျေးနှုန်းမတူညီမှုများဖြစ်စေပြီး ရွှေစျေးနှုန်းသည် နေ့စဉ် အပြောင်းအလဲရှိနေရခြင်းပဲဖြစ်ပါတယ်ရှင့်…
ယနေ့တင်ဆက်ပေးမှုအား ရွှေချစ်သူများအတွက် သဘောကျနှစ်သက်ကြလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ရင်းနဲ့ နောက်များသောအခါမှာလည်း ဘယ်လိုအကြောင်းတွေကိုတင်ဆက်ပေးမလဲဆိုတာ စောင့်မျှော်ပေးကြပါဦးရှင့်…
